De kans van overslag van de brandende locomotief naar de direct daaraan gekoppelde wagons met brandbare gevaarlijke stoffen was volgens de gemeente nihil, volgens de brandweer klein en volgens de onderzoekers ‘niet groot’. Een nuance die in combinatie met de oorzaak van de brand en de vervoerde stoffen noemenswaardig is. Nu ook de rapporten openbaar zijn gemaakt, hebben we de rapporten kunnen bestuderen en kunnen vergelijken met het bericht van de gemeente.
Vogel
De brand in de locomotief betrof een elektrische brand, veroorzaakt door kortsluiting. De oorzaak was een vogel die kortsluiting heeft veroorzaakt in de elektrische installatie bovenop de trein. Het leidingwerk is daar open aanwezig en een vogel die daar invliegt geeft bij de hoge spanning een ongewenste elektrische verbinding. Hierdoor zijn onderdelen doorgebrand en is een gat in het dak van de machinekamer ontstaan. De brand is vervolgens overgeslagen naar apparatuur in de machinekamer. Op dat moment werd de brand ontdekt door de machinist.
Vooraf
Op 26 september is de trein onderweg vanuit Viersen naar Rotterdam Botlek. Voor aankomst in Oisterwijk ontstaat kortsluiting bovenop de trein. De kortsluiting heeft in de rit voor Oisterwijk voor lichtflitsen en een vuurbal gezorgd die door getuigen zijn gezien. Aan de kant van de elektriciteitsvoorziening wordt na een meting de bovenleiding automatisch spanningsloos gemaakt. Dit systeem schakelde na 9 seconden automatisch weer in, en direct weer uit vanwege de nog steeds geconstateerde kortsluiting. Kort daarna werd het baanvak uitgeschakeld en constateerde de machinist een halve minuut later de problemen.
Machinist
De trein komt midden in Oisterwijk tot stilstand. De machinist sluit direct de stroomtoevoer af, plaatst een alarmoproep en neemt veiligheidsmaatregelen. Hij ademt daarbij rook in en moet een laatste handeling staken. Een discussie die kort na de brand werd geopperd op social media, betrof de keuze van de machinist om in Oisterwijk te stoppen. Deze keuze is er echter niet geweest, er was sprake van een automatische snelremming, zo blijkt uit het onderzoek. Het argument om de trein dicht bij de brandweerkazerne te laten stoppen gaat niet op; er is geen afweging geweest de trein elders stil te zetten. Los daarvan merkt de brandweer op dat dit voor de ontwikkeling van de brand geen gevolgen heeft gehad.
Ramp
De locomotief trok wagons met brandbare gevaarlijke stoffen. Er is zoals we allemaal weten gelukkig geen overslag geweest en er zijn geen wagons ontploft. De vraag die bij inwoners, politiek en ook de burgemeester opkwam, en ook in het rapport vermeld staat is: Hoe groot is de kans op brandoverslag naar de achterliggende wagons bij dit incident? De onderzoekers stellen hierover: ‘De kans op brandoverslag is niet groot, omdat de machinekamer van de loc zich in het midden tussen de twee cabines bevindt. Mocht de brand zich uitbreiden dan zou de kop van de voorste wagen aangestraald kunnen worden door hitte van de brand. Het betreft een kleine brand en door het gat in de dak kan de brand en brandbare gassen naar buiten. Door de beperkte hoeveelheid brandbare materialen aanwezig in de machinekamer is de kans op escalatie klein.’
Brandweer
De bevelvoerder van de brandweer heeft na het incident de volgende verklaring afgegeven aan de Incidentonderzoeker ProRail: ‘Het betrof een kleine brand in de loc van de trein. De kans op overslag naar andere wagons is klein omdat de brand via het aluminium dak (wat wegbrandde) eruit kon. Hiermee konden de temperatuur en brandgassen eruit…’ Vervolgens concludeert ProRail in haar conclusie: ‘De kans op brandoverslag naar de wagons is bij dit incident nihil.’ Deze laatste conclusie heeft de gemeente overgenomen in haar persbericht. Daarbij stelt deze dat ‘dit is bevestigd door de bevelvoerder van de brandweer.’
Wendy de Wild, directeur regio Zuid van ProRail, geeft tot slot aan de zorgen van Oisterwijk serieus te nemen. ‘Grote incidenten op het spoor met gevaarlijke stoffen komen in Nederland gelukkig niet voor. Dit komt onder meer door het hogere niveau van de beveiligingssystemen.’
Het nuanceverschil tussen de woorden ‘nihil’ en ‘niet groot’, samen met de zinsnede ‘bij dit incident’, geven geen duidelijkheid over de risico’s die inwoners lopen bij het toenemende treinvervoer van gevaarlijke stoffen over het spoor door Oisterwijk.
[box style=”info”] Raadsinformatie en rapport treinbrand Oisterwijk [/box]
[box style=”info”] Risico na treinbrand blijft onbekend[/box]
