Oisterwijk kent veel meer en ander lokaal mediagebruik dan een recent landelijk onderzoek doet geloven. Met name nieuwswebsites komen lokaal veel beter naar boven dan landelijk.
Vorige week werd in weekblad De Nieuwsklok een artikel geplaatst over de uitkomst van een landelijk onderzoek naar gebruik van en interesse in de lokale media. Voor de lokale situatie in Oisterwijk geeft dat landelijke onderzoek en het bijbehorende persbericht gedeeltelijk een ander beeld.
Note: Vooraf is belangrijk te vermelden dat het hier gaat om nieuws van lokale media, binnen de lokale situatie, zoals in ons geval binnen de gemeentegrenzen; nieuws uit de samenleving in de gemeente. Niet te verwarren met gemeenteberichten afkomstig van de gemeentelijke organisatie, hetgeen volgens de mediadeskundigen geen ‘nieuws’ is, maar gemeentelijke informatie.
Media-rijk
Uit het landelijke onderzoek komen (kort samengevat) een aantal onderwerpen aan bod die eerder dit jaar ook in een lokaal onderzoek naar boven kwamen: Ja, inwoners lezen graag lokaal nieuws en ze doen dat het liefste zo lokaal mogelijk (landelijk en lokaal onderzoeken scoren daarin gelijk). Ja, het is goed dat in het aanbod (van de verschillende aanbieders) van nieuws ‘pluriformiteit’ bestaat (een verscheidenheid aan politieke opinies). En ja, weekbladen scoren hoog, ze zijn voor lokaal nieuws de meest gebruikte informatiebron, zo ook in onze rijkelijk met media bedeelde gemeente.
Nee, de rol en het nut van lokale media (in de geografische omvang van de gemeente) mag niet vermengd of verward worden met regionaal (Meerdere gemeenten samen, of de provincie). Nee, het onderzoek is niet voor alle gemeenten in Nederland representatief. Nee, lokale nieuwssites (ook wel hyperlocals genoemd) kennen niet in alle gemeenten een ‘lage frequentie’ of komen op ‘enige afstand’ zoals het landelijk onderzoek vermeld. En nee, ook lokale omroepen zijn niet in alle gemeenten even laag in activiteit.
Verschillen
Regionale media geven veelal meer diepgang in grotere onderwerpen en/of onderwerpen die op een breder geografisch gebied toepasselijk zijn. Lokale media geven veelal aandacht aan meer kleinere onderwerpen, kunnen eveneens diepgang bieden, maar meestal vanuit een ander perspectief (en dat is goed voor de pluriformiteit). Dat daar per gemeente verschil in zit, daar is Oisterwijk zeker een goed voorbeeld van, hetgeen overduidelijk blijkt als we het landelijke onderzoek vergelijken met een recent lokaal onderzoek (zie onder). En om voor dat verschil tussen het landelijk onderzoek en de lokale situatie meteen ook maar een logische verklaring te geven: De ‘gemiddelde mens’ bestaat niet; zo is er ook geen ‘gemiddeld gemeente’.
Het landelijke onderzoek werd grootschalig uitgevoerd door respectabele mensen. Een van hen is Quint Kik, onderzoekscoördinator en werkzaam bij het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek (SVDJ). Hij kan de verschillen tussen het landelijke en lokale beeld goed verklaren: ‘Het landelijke onderzoek was een gebruikersonderzoek, waar gevraagd is naar de voor de gebruiker bekende media titels. Het gaat om naamsbekendheid van media, en lokale nieuwssites zijn lang niet in alle gemeenten even actief of bekend. Daarbij komt dat kranten en weekbladen vaak veel langer bestaan, en dus een hogere naamsbekendheid kennen.’ Volgens Kik zegt de naamsbekendheid niets over de kwaliteit of actieve inzet van lokale websites en omroepen; daar was het onderzoek niet op gericht.
Uit het vergelijk tussen het landelijke en lokale onderzoek blijkt onder andere:
- In het landelijk onderzoek (waar men regionale media heeft meegenomen) komen weekbladen in de top drie (samen met regionale omroepen en regionale kranten); lokaal in Oisterwijk staat de bekendheid van het huis-aan-huis weekblad (zowel Nieuwsklok als Haarens Klokje) op nummer 1.
- In het landelijke onderzoek komen nieuwswebsites niet aan bod (of deze behoren onder de regionale omroepen en kranten) en lokale sites publiceren volgens dat onderzoek met een lagere frequentie; lokaal in Oisterwijk staat internet bij de gebruikers op nummer 2, met de frequentie van lokaal nieuws op 1.
- Het landelijk onderzoek stelt dat het gratis huis-aan-huisblad er beter in slaagt dan alle andere media om ook minder geïnteresseerden te bereiken; ook voor lokale websites die hun berichten gratis aanbieden is dat hier lokaal het geval.
- Lokale omroepen zouden volgens het landelijk onderzoek een lage frequentie kennen; omdat we in onze gemeente meerdere omroepen kennen (LOVO, MTV, HOS, Oisterwijk in Beeld) vormen zij gezamenlijk toch een ruim aanbod aan beeldproducties die volgens lokaal onderzoek veel bekeken worden via Oisterwijknieuws.nl.
- Volgens het landelijk onderzoek zouden in kleine en middelgrote gemeenten minder lokale (lokaal, dus niet regionaal!) nieuwsberichten beschikbaar zijn dan in de grootste gemeenten; in Oisterwijk is van ‘minder’ juist geen sprake!
Lokaal
Een belangrijke conclusie is in ieder geval in beide onderzoeken, dat inwoners graag en met name lokaal nieuws lezen of kijken. Het sterkt ons in het doorgaan met het brengen van vooral lokaal, dorps- en buurtnieuws, alsmede het helpen verspreiden van de producties van alle lokale beeldmakers. De focus is en blijft dan ook volledig gericht op het gratis aanbieden van informatie over-, gebeurtenissen in-, en activiteiten van de inwoners en organisaties uit Haaren, Heukelom, Moergestel en Oisterwijk. We maken dit mogelijk met de hulp van vrijwilligers, donateurs en sponsoren.
Persbericht en onderzoek Commissariaat van de Media landelijk
Uitkomsten van het eerder dit jaar gehouden lokaal onderzoek naar mediagebruik