Een eengezinswoning die afgelopen december vrij kwam, werd toegewezen aan een alleenstaande man. Het toeval wil, dat deze meneer ambtenaar is bij de gemeente. De dochter van de vorige bewoner vroeg zich hardop en openbaar af: ‘Is dit geen vriendjespolitiek?’ Zeker in de huidige tijd van woningnood goed om dat uit te zoeken. Is het waar, zou het kunnen, en wat doen de betrokken organisaties om iedere mogelijkheid daartoe te voorkomen?
Passend?
Om te beginnen, hebben we recent in een ander artikel over woningtoewijzing (klik hier) uitleg gegeven over het ‘passend toewijzen’. De toewijzing geschied op basis van aantal inschrijfjaren en inkomen. Het ‘passende’ is gebaseerd op het inkomen, niet op de gezinssamenstelling. ‘Hier kan de gemeente niets aan doen. In Nederland kennen we ‘vrijheid van vestiging’. Dat betekent dat mensen zelf mogen kiezen waar zij willen wonen,’ zo liet een woordvoerder van de gemeente destijds weten. Zo kan het dus ook voorkomen dat een alleenstaande man een gezinswoning krijgt toegewezen. Wat dat betreft dus geen voorkeurspositie; het is de wet die dergelijke situaties veroorzaakt.
Invloed?
De volgende vraag is of de gemeente invloed heeft op het toewijzen van woningen. ‘Nee,’ zo laat de gemeente weten. De lokale overheid maakt wel prestatie afspraken met Leystromen over bijvoorbeeld aantallen en type woningen, aankoop van gronden en beschikbaarheid van woningen voor statushouders, maar ‘de gemeente heeft nooit invloed op toewijzingen.’ Een woordvoerder van Leystromen laat weten, dat ze altijd de wettelijke regels voor toewijzing volgen, en de gemeente ook daar geen invloed op heeft.
Urgentie?
De betreffende persoon stelt zelf dat deze gebruik heeft moeten maken van de urgentie regeling. Hebben Gemeente en Leystromen daar mogelijk wel invloed op? Nee, ook dat ontkennen beide organisaties. De toewijzing van urgentie is eveneens aan veel regels gebonden, en wordt bovendien getoetst en toegewezen door een onafhankelijke commissie. Deze urgentieregeling is voor crisissituaties, waarbij een nieuwe woning de oplossing is voor het probleem. Denk aan onder andere slachtoffers van ernstig, structureel fysiek of geestelijk geweld of onverwacht gedwongen vertrek uit een woning.
Er bestaat in plaats van ‘urgentie’ ook een mogelijkheid tot het ontvangen van extra inschrijfduur. Dit kan mogelijk van toepassing zijn bij scheiding of bijvoorbeeld een fysieke beperking. Buiten deze regelingen vallen zaken als: zwangerschap, trouwen of samenwonen, psychische problemen, gedwongen vertrek van een vakantiepark, einde huurovereenkomst en diverse familie omstandigheden die een verandering in uw woonwensen veroorzaken. Tot slot is er bij dit alles de mogelijkheid om eventuele klachten over woningtoewijzingen voor te leggen aan de Regionale Geschillencommissie.
Uit de algemene beantwoording van beide organisaties, de wetgeving en de gescheiden onafhankelijke werkprocessen kunnen we opmaken dat het gunnen van een voorrangspositie aan ‘vriendjes’ zo goed als uitgesloten is.
