De wonderlijke wederopstanding van een gevallen gipsykid met weer een wondermooi geschreven artikel uit de pen van Jos Creusen:
Jimmy Rosenberg verzorgt op zondag 20 november vanaf 15:00u een GUO-concert bij Groeten Uit Oisterwijk in Cultuurcentrum Tiliander. Jimmy treedt op in triobezetting, maar verwelkomt daarbovenop enkele aangenaam verrassende gastmuzikanten op het podium voor een uniek, memorabel GUO-concert. GUO verkoopt tickets aan haar zaalkassa tussen 14:00 en 15:00 uur (cash, geen pin!). Vooraf reserveren kan via www.groetenuitoisterwijk.nl.
Ooit was Sinti Jimmy Rosenberg (Asten, 1980) groter dan een mens kan vatten. Hijzelf had er ook moeite mee. Bijzonder kind, ja dat was ie. Wonderkind, ontsproten telg uit roemruchte woonwagen-clan der Rosenbergs te Zuidoost Brabant. Volle neef ook van Stochelo, Nous’che en Nonnie van fameus Rosenberg Trio uit het Helmondse. Maar meest getalenteerd was Jimmy, good lookin’ wonderboy die zich met z’n gave geen raad wist.
Django Reinhardt
Op z’n zesde deed ie wat ie buitenaards rappe Belgische legende Django Reinhardt hoorde doen. Hoe? “Gewoon: op gehoor en gevoel”, stamelde hij, “luisteren naar cassettebandjes en dat dan naspelen tot het lukt”. Of wat pielen dat ook wel improviseren scheen te heten, ook goed. Voor ieder te moeilijk, behalve voor Jimmy. Hoe hij het deed, deed ie het, want nee: noten lezen kon ie niet. Letters ook nauwelijks, want na pakweg maan roos vis vuur was ie afgehaakt. Hoe anderen dat fiksten, noten lezen of letters, of zoiets op papier krijgen, dat bleef voor Jimmy een eeuwig mysterie.
Op z’n zevende zwoer ie de viool af om zich all the way op gitaar te storten. Vlieger in, vlieger uit ging ie, vanaf z’n achtste, om te landen op podia overal en nergens, naast big boys als George Benson, Stephane Grapelli, Les Paul. Met z’n trio The Gipsy Kids verscheen ie op de BBC. Op z’n negende toerde hij door Scandinavië en speelde zich er immens populair op het Django Reinhardt Festival in Oslo, gevolgd door een debuut op de gelijknamige editie in roemrucht Samois sur Seine, Frankrijk, waar ie nog vaak terugkeerde.
Bizarre gitaarloopjes
Op een te grote gitaar liet ie op z’n tiende jazzicoon Han Rijziger op tv perplex achter met bizarre gitaarloopjes. Op z’n twaalfde bracht ie met The Gipsy Kids- later, op dwingend verzoek van The Gipsy Kings, herdoopt in Sinti- z’n eerste CD uit. Op z’n dertiende tekende hij bij het Europese Hot Club Records en op z’n vijftiende bij Sony Records in de VS. Daar speelde hij in New York Carnegie Hall mudjevol. Michael Jackson, Robert De Niro, Eric Clapton lagen aan z’n voeten. Dat kunstje flikte hij meermaals, wat resulteerde in een sterrenstatus op de eerste USA-editie van het Django Rheinhardt Festival.
Iedereen was het erover eens: Django zaliger had in de bedremmelde Jimmy eindelijk z’n opvolger gevonden. Miljonair was ie, zo jong nog. Dus kocht ie een penthouse in 38th Street, New York. Maar wat moest ie er eigenlijk mee? Hij zat liever thuis, in Helmond, in de woonwagen, bij moeders. Dus weg penthouse. Met megaverlies, maar wat zou het? De miljoenendeal met Sony sleepte Jimmy mee naar huis. Cash, in koffers, wat anders? Bankrekeningen zijn voor boeren en burgers, niet besteed aan zigeuners. De duurste bolides schafte hij zich aan. Rijbewijs? Nope. Dus die reed ie in de prak. In 9 maanden jaste hij er bijna 4 miljoen doorheen. Verbrast, uitgedeeld, hoe dan ook: foetsie, als sneeuw voor de zon.
Druk & drugs
En toen werd het stil rond Jimmy. Oorverdovend. Twaalf jaar lang. Oorzaak? Drank, drugs vooral. Oorzaak van die oorzaak? Druk. Altijd reizen, iedereen die steeds het uiterste van je vergt, almaar presteren, immer uitblinken. ‘t Werd ‘m te veel, ’t brak ‘m op. En dat voor zo’n teer, breekbaar zieltje. Want zachtaardig was ie, van inborst. Gevoelige jongen ook en zo simpel te beïnvloeden. Dus kreeg ie het allemaal niet meer gerijmd.
Ook thuis vond ie geen peace of mind. Pa Macky zat ‘m op de huid, eiste perfect gitaarspel. Zo niet, kon ie naar keuze de kolere of het schompes krijgen. En een tik op de vingers toe, met de tak van een druivenwingerd. Dus ontsnapte Jimmy aan de druk door te vluchten in de drugs. Welke? You name it, whatever. Op een afterparty na een optreden met James Brown kreeg ie iets aangeboden en toen was ie verkocht. Overdoses? 32x. Herseninfarcten en hersenbloedingen? 3x. Hartstilstanden en hartinfarcten? Ook 3x. Zelfmoordpoging? Eenmalig. Z’n jongere broertje redde ‘m op de valreep van de strop.
Mietjesgedrag
Demonen nestelden zich in de kop, verblijven in klinieken regen zich aaneen. Wat ook niet hielp: pa Macky draaide voor dik 8 jaar de bak in. Die had z’n schoonzoon omgelegd, naar de eeuwige jachtvelden geholpen. Had die z’n dochter en kleinkind maar niet moeten mishandelen. Bloedwraak dus. 1998 schrijven we. En toen ging het pas echt goed fout met Jimmy. Hij verloor zijn dominante, stuwende kracht en leefde als een junk, nee: was het. De lieve, timide jongen werd agressief onder invloed, doorkliefde vrienden- en clanrelaties, mocht z’n 4 kinderen niet meer zien, belandde na een zoveelste matpartij voor een halfjaar in de petoet,brak en kreeg voor z’n mietjesgedrag de volle laag van z’n ouwe die –baas boven baas- immers dik 8 jaar bromde.
Najaar 2006 kwam z’n levensdocu uit: ‘De Vader, De Zoon & Het Talent’ (Jeroen Berkvens). De ontroerende film ontving prestigieuze prijzen, waaronder een Gouden Kalf en kwam op tv. Voor de gelegenheid trad Jimmy op in een uitverkocht Paradiso, was weer onder de mensen, voor zolang het duurde. Want hij herviel. Crisisopvang, meer klinieken en Jimmy’s moeder Papi Weisz kwam te overlijden. Z’n moedertje, dat zich ooit 8 weken bij hem in een kamertje liet opsluiten om ‘m te helpen afkicken. Z’n zoon erachteraan, 16 jaar nog maar, in 2018. En die z’n moeder, z’n vrouw dus.
…en hoe!
De wederopstanding voltrok zich te Sint-Oedenrode, op Sintifestival Latcho Diewes, september 2019. Hij was uitgenodigd, had niet eens een gitaar, mocht er eentje lenen. Omstanders geloofden niet wat ze hoorden, wie het snapte mocht het zeggen. Het broze mannetje had in tijden geen gitaar meer aangeraakt, maar al die drugs hadden de muziek niet vanonder Jimmy’s vertroebelde hersenpan weggespoeld. Hij kon het nog en hoe! Een spontaan filmpje ging viraal, maakte euforische reacties los over de ganse gipsyjazzwereld. Voorzichtig volgden weer wat optredens, verloren zoon Marlon bezocht er eentje. In het Amsterdamse Bimhuis stonden ze op de banken, hingen met de benen buiten, gingen uit hun dak. Jimmy haalde weer krant en tv, niet meer als crimi-junk, maar als muzikaal genie.
Jimmy zag de hel, komt van lichtjaren ver, de drugs zijn nog niet klaar met hem, hij moet nog van de onderdrukkende medicijnen, antidepressiva en methadon af. 24 uur per etmaal staat ie onder supervisie, met de muziek vordert het gitaarfenomeen sneller dan met de rest. Met z’n gestel is het nog behelpen, z’n levenswandel heeft er ingehakt, niet zo’n beetje. Maar hij weet zich weer omringd door de warmte van familie, regelmatige repetities geven ‘m weer vastigheid. Als z’n neefje Nigel op bas of broertje Nomy op slaggitaar dan al ‘ns miskleunt, ontgaat z’n absolute gehoor geen enkel foutje en mot ‘t overnieuw.
Gedreven forte
Want een perfectionist blijft ie, eentje die nog veel krediet geniet van de vergevingsgezinde muziekwereld om ‘m heen. En ja, zelfs z’n eens zo meedogenloze ouweheer zegt het nu ook, in al z’n weekhartigheid: er zit meer harmonie in Jimmy, meer dan ooit in z’n spel, meer dan vroeger toen ie vooral razendsnel speelde, als een bezetene, alsof d’n duvel ‘m op de hielen zat. En dan die timing. Die slag. Die geselende ritmiek. Die gedreven forte. Die Gipsy Swing. Dat onnavolgbare gepriegel aan z’n snaren. Die ongebreidelde improvisaties. Gun Jimmy een gitaar en hij schudt de schuchterheid meesterlijk van zich af.
Jimmy’s welzijn gaat nu voor alles. Z’n duistere verleden wordt langzaamaan weggepoetst, z’n comeback rustig opgebouwd, stap voor stap kijken hoe het gaat, podia omzichtig uitgeselecteerd. En dat brengt ‘m dan bij Cultuurcentrum Tiliander, in GUO-concertserie Groeten Uit Oisterwijk, ruimhartige club met ziel, zaligheid en fijne neus voor wie het waard is.
Jimmy Rosenberg, fallen star reborn.
